[Thơ] Bàn Tay Em – Xuân Quỳnh

Gia tài em chỉ có bàn tay,
Em trao tặng cho anh từ ngày ấy,
Những năm tháng cùng nhau anh chỉ thấy
Quá khứ dài là mái tóc em đen.

Vui, buồn trong tiếng nói, nụ cười em,
Qua gương mặt anh hiểu điều lo lắng,
Qua ánh mắt anh hiểu điều mong ngóng,
Anh nghĩ gì khi nhìn xuống bàn tay?

Bàn tay em ngón chẳng thon dài,
Vết chai cũ, đường gân xanh vất vả.
Em đánh chắt, chơi thuyền thuở nhỏ,
Hái rau dền, rau rệu nấu canh,

Tập vá may, tết tóc một mình,
Rồi úp mặt lên bàn tay khóc mẹ.
Đường tít tắp, không gian như bể,
Anh chờ em, cho em vịn bàn tay

Trong tay anh, tay của em đây
Biết lặng lẽ vun trồn gìn giữ.
Trời mưa lạnh, tay em khép cửa,
Em phơi mền, vá áo cho anh.

Tay cắm hoa, tay để treo tranh,
Tay thắp sáng ngọn đèn đêm anh đọc.
Năm tháng đi qua, mái đầu cực nhọc,
Tay em dừng trên vầng trán lo âu.

Em nhẹ nhàng xoa dịu nỗi đau
Và góp nhặt niềm vui từ mọi ngã.
Khi anh vắng, bàn tay em biết nhớ
Lấy thời gian đan thành áo mong chờ.

Lấy thời gian em viết những dòng thơ
Để thấy được chúng mình không cách trở.
Bàn tay em, gia tài bé nhỏ,
Em trao anh cùng với cuộc đời em

…….

Nguồn: Xuân Quỳnh, Tự hát, NXB Tác phẩm mới, 1984

…….

Bài thơ “Bàn Tay Em” của Xuân Quỳnh là một tác phẩm đầy cảm xúc, thể hiện tình yêu, sự hy sinh, và lòng tận tụy của người phụ nữ dành cho người mình yêu thương. Hình ảnh bàn tay trở thành biểu tượng cho cả cuộc đời của người phụ nữ – gắn liền với những vất vả, lo toan nhưng cũng tràn đầy sự chăm sóc và tình cảm dịu dàng.

Ngay từ những câu đầu tiên, Xuân Quỳnh đã vẽ nên hình ảnh bàn tay với tất cả sự chân thực và giản dị:

“Gia tài em chỉ có bàn tay,
Em trao tặng cho anh từ ngày ấy.”

Tình yêu được thể hiện qua đôi bàn tay của người phụ nữ, không phải là món quà vật chất xa hoa, mà là sự dâng hiến trọn vẹn của cuộc đời, công sức, và tình cảm từ thuở ban đầu. Bàn tay ấy đã cùng người đàn ông trải qua bao thăng trầm, vui buồn, lo toan, và mong ngóng. Những năm tháng trôi qua, nhưng bàn tay em vẫn hiện diện trong mọi khoảnh khắc, như là dấu ấn của quá khứ và hiện tại đan xen.

Xuân Quỳnh tả về bàn tay không chỉ với những phẩm chất lý tưởng, mà còn là hiện thân của một cuộc đời làm lụng, chăm chỉ:

“Bàn tay em ngón chẳng thon dài,
Vết chai cũ, đường gân xanh vất vả.”

Câu thơ không chỉ mô tả ngoại hình của bàn tay, mà còn cho thấy những khó khăn, vất vả mà người phụ nữ đã trải qua từ thời thơ ấu cho đến khi trưởng thành. Đó là hình ảnh của sự cần cù, chịu đựng, và hy sinh, không chỉ cho chính bản thân mà còn cho gia đình và người mình yêu.

Bàn tay ấy không chỉ gắn liền với những công việc thường nhật như:

“Hái rau dền, rau rệu nấu canh,
Tập vá may, tết tóc một mình.”

mà còn trở thành biểu tượng của sự gắn bó và chăm sóc cho người yêu:

“Trong tay anh, tay của em đây
Biết lặng lẽ vun trồng gìn giữ.”

Bàn tay em không ngừng vun vén hạnh phúc, từ những việc nhỏ bé như khép cửa, phơi mền, vá áo cho anh. Bàn tay của em là hiện thân của một người phụ nữ đảm đang, lặng lẽ nhưng đầy yêu thương và kiên nhẫn.

Trong bài thơ, bàn tay còn được nhắc đến như một công cụ xoa dịu nỗi đau, là chỗ dựa tinh thần cho người yêu:

“Em nhẹ nhàng xoa dịu nỗi đau
Và góp nhặt niềm vui từ mọi ngã.”

Hình ảnh bàn tay trở nên thiêng liêng khi nó mang lại sự an ủi, chăm sóc, và giúp người đàn ông vượt qua những khó khăn trong cuộc sống. Bàn tay là biểu tượng của sự đồng hành, là nơi người đàn ông có thể dựa vào giữa những chông gai và áp lực của đời thường.

Trong những câu thơ cuối, Xuân Quỳnh miêu tả sâu sắc về sự gắn kết của tình yêu:

“Bàn tay em, gia tài bé nhỏ,
Em trao anh cùng với cuộc đời em.”

Đây là sự trao gửi hoàn toàn, khi bàn tay của người phụ nữ chính là tài sản quý giá nhất mà cô có. Tình yêu không cần đến sự giàu sang hay vật chất, chỉ cần có đôi bàn tay chăm sóc, vun đắp và sự hiện diện của nhau là đủ để tình yêu tồn tại.